Tìm hiểu quy định về thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

Hiện nay, nhiều doanh nghiệp thắc mắc về việc pháp luật quy định như thế nào về thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ? Nếu bạn vẫn còn băn khoăn đi tìm lời giải đáp, sau đây, iHOADON xin giới thiệu tới bạn đọc bài viết về thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ. Cùng tìm hiểu nhé!

1. Doanh thu là gì?

Doanh thu là gì?

Theo quy định tại Điều 56 Thông tư 133/2016/TT-BTC về nguyên tắc kế toán, doanh thu được định nghĩa là khoản lợi ích kinh tế thu được, có thể làm tăng vốn của chủ sở hữu (trừ phần vốn góp thêm của các cổ đông). Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm giao dịch xảy ra và thu được lợi ích kinh tế, bất kể đã thu được tiền hay chưa và xác định theo giá trị hợp lý của các khoản được quyền nhận.

Doanh thu và chi phí tạo ra doanh thu đó được ghi nhận đồng thời theo nguyên tắc phù hợp. Một hợp đồng kinh tế có thể gồm nhiều giao dịch, do đó, kế toán phải xác định các giao dịch để áp dụng các tiêu thức ghi nhận doanh thu phù hợp.

Đối với các giao dịch tạo ra nghĩa vụ hiện tại và tương lai của người bán, doanh thu phải được phân bổ theo giá trị hợp lý của từng nghĩa vụ và được ghi nhận khi nghĩa vụ đã được hoàn thành.

2. Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

Về cơ bản, doanh thu được ghi nhận khi đáp ứng đồng thời các điều kiện, cụ thể như sau:

+ Phần lớn rủi ro và lợi ích gắn với quyền sở hữu hàng hóa được chuyển cho người mua.

+ Không còn quyền quản lý hàng hóa với tư cách là chủ sở hữu hoặc hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.

+ Doanh thu có thể được xác định tương đối  

+ Đã thu hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch mua bán

+ Xác định chi phí liên quan đến các giao dịch bán hàng

Điều kiện ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

Việc ghi nhận doanh thu của một doanh nghiệp cần tuân thủ đúng nguyên tắc kế toán mà nhà nước quy định. Tùy theo từng lĩnh vực khác nhau thì điều kiện ghi nhận doanh thu cũng khác nhau.

- Doanh thu cung cấp dịch vụ:

+ Doanh thu có thể được đo lường một cách tương đối chắc chắn.

+ Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu lợi về mặt kinh tế từ các giao dịch cung cấp các dịch vụ đó.

+ Xác định phần công việc hoàn thành khi lập báo cáo.

+ Xác định chi phí phát sinh của giao dịch và chi phí để hoàn thành giao dịch và cung cấp dịch vụ.

Ngoài ra, bạn có thể đọc thêm các nguyên tắc ghi nhận doanh thu trong các lĩnh vực khác, như sau:

- Doanh thu bán hàng:

+ Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở hữu hay quyền kiểm soát hàng hóa.

+ Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích liên quan đến quyền sở hữu sản phẩm, hàng hóa cho bên mua.

+ Doanh nghiệp không còn quyền quản lý như người sở hữu hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.

+ Doanh thu có thể được đo lường một cách tương đối chắc chắn.

+ Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.

+ Doanh nghiệp cần xác định được các chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.

- Doanh thu từ hợp đồng kinh tế:

Doanh thu từ hợp đồng kinh tế là trường hợp ghi nhận doanh thu phức tạp hơn (do hợp đồng kinh tế có thể bao gồm nhiều giao dịch). Do đó, doanh nghiệp cần hiểu rõ các giao dịch để thực hiện ghi nhận doanh thu. Cụ thể, các tình huống phổ biến bao gồm:

+ Trường hợp 1: Nếu hợp đồng kinh tế có quy định cụ thể về bán hàng và dịch vụ sau bán (ngoài điều khoản bảo hành thông thường) thì doanh nghiệp cần ghi nhận riêng doanh thu bán hàng và doanh thu cung cấp dịch vụ.

+ Trường hợp 2: Nếu hợp đồng quy định bên bán chịu trách nhiệm lắp đặt sản phẩm, hàng hóa cho bên mua thì sau khi lắp đặt xong mới tính vào doanh thu.

+ Trường hợp 3: Nếu doanh nghiệp phải cung cấp miễn phí hoặc chiết khấu, giảm giá cho đối tượng là người mua hàng hóa, dịch vụ thì kế toán chỉ ghi nhận doanh thu đối với hàng hóa, dịch vụ phải cung cấp miễn phí đó cho đến khi đã thực hiện nghĩa vụ với người mua.

Do đó, tùy từng trường hợp mà kế toán phải linh hoạt để có thể ghi nhận doanh thu theo đúng quy định của nhà nước.

- Doanh thu từ việc bán bất động sản:

Hiện nay, đối với ngành bất động sản, việc ghi nhận thu nhập cần đáp ứng các điều kiện sau:

+ Bất động sản được hoàn thiện toàn bộ và bàn giao cho người mua, doanh nghiệp chuyển giao cho người mua những rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền sở hữu bất động sản.

+ Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền điều hành, kiểm soát tài sản như người sở hữu tài sản.

+ Thu nhập có thể được đo lường một cách tương đối chắc chắn.

+ Doanh nghiệp đã hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán bất động sản.

+ Xác định chi phí liên quan đến giao dịch bán bất động sản.

Khi các điều kiện này được đáp ứng, doanh nghiệp kinh doanh bất động sản sẽ ghi nhận doanh thu.

Ngoài các trường hợp cụ thể nêu trên, trong một số trường hợp khác, việc ghi nhận doanh thu phải tuân theo các nguyên tắc cụ thể và chặt chẽ sau:

+ Đối với hàng hóa nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng, doanh thu của doanh nghiệp là phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.

+ Đối với hàng hoá bán đại lý hoặc ký gửi với đúng giá hưởng hoa hồng, thu nhập của doanh nghiệp là phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng.

+ Đối với hoạt động uỷ thác xuất nhập khẩu, thu nhập của doanh nghiệp là phí uỷ thác mà đơn vị được hưởng.

+ Đối với đơn vị nhận gia công hàng hóa, vật tư, thu nhập của doanh nghiệp là số tiền gia công thực tế được nhận (không bao gồm giá trị hàng hóa, vật tư nhận gia công).

+ Trường hợp bán hàng trả chậm, trả góp thì thu nhập của doanh nghiệp được xác định theo giá bán trả ngay.

Có thể thấy, điều kiện ghi nhận thu nhập giữa các ngành có sự khác biệt. Do đó, doanh nghiệp cần lưu ý để có thể tuân thủ các quy định của nhà nước.

3. Thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

Thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ

Doanh thu được ghi nhận khi giao dịch xảy ra và được xác định là tạo ra lợi ích kinh tế. Điều kiện ghi nhận doanh thu đối với từng lĩnh vực là khác nhau và thời điểm ghi nhận doanh thu cũng khác nhau. Một số trường hợp cụ thể như sau:

- Doanh thu cung cấp dịch vụ

Thời điểm xác định thu nhập chịu thuế là khi hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc khi hóa đơn viết hóa đơn dịch vụ. (Nếu thời điểm viết hóa đơn xảy ra trước thì thì lấy thời điểm viết hóa đơn, ngoại trừ dịch vụ vận tải hàng không).

- Doanh thu từ hoạt động thương mại

Thời điểm ghi nhận doanh thu là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng hàng hóa cho người mua.

- Doanh thu từ việc bán bất động sản 

Khi bất động sản được bàn giao thì ghi nhận doanh thu tính thuế TNDN, quyết toán lại thuế và ghi nhận chi phí liên quan hoạt động bán bất động sản được trừ theo mức khống chế theo quy định vào năm đầu tiên bàn giao bất động sản đó.

- Doanh thu bán hàng xuất khẩu

Thời điểm ghi nhận doanh thu bán hàng xuất khẩu là khi mọi rủi ro và trách nhiệm đối với hàng hóa chuyển từ người bán (xuất khẩu) sang người mua (nhập khẩu) tùy theo điều kiện cơ sở giao hàng được quy định trong các điều kiện thương mại quốc tế.

Có thể thấy trong trường hợp bán hàng hóa thì thời điểm xuất hóa đơn là thời điểm ghi nhận doanh thu. Trong trường hợp cung ứng dịch vụ, thời điểm ghi nhận doanh thu có thể khác với thời điểm xuất hóa đơn.

Như vậy, bài viết trên đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích về thời điểm ghi nhận doanh thu cung cấp dịch vụ. Doanh nghiệp và kế toán cần hiểu rõ để có thể hoạt động tuân thủ pháp luật

Đăng ký dùng thử miễn phí hóa đơn điện tử iHOADON TẠI ĐÂY

✅ iHOADON chuyên gia cao cấp về hóa đơn điện tử

✅ Liên hệ với chúng tôi để được tư vấn miễn phí: 

- Miền Bắc: Hotline: 19006142 - Tel/Zalo: Ms. Hằng 0912 656 142

- Miền Nam: Hotline: 19006139 - Tel/Zalo: Ms Thơ 0911 876 900/ Ms. Thùy 0911 876 899 

iHOADON chuyên gia cao cấp về hóa đơn điện tử

SenNTH